An Evaluation Of Additional Customs Duty In Terms Of The Legality Of Tax Principle Laid Down In The Constitution Of The Republic Of Turkiye
ÖZ
Türkiye’de 2011 yılından bugüne kadar yayımlanan muhtelif Bakanlar Kurulu (BKK) ve Cumhurbaşkanı Kararları ile tekstil ve konfeksiyon ürünlerinden ayakkabıya, parfümeri, kozmetik ve temizlik ürünlerinden mobilyaya, kırtasiye malzemelerinden demir çelik ürünlerine, her nevi gözlük ve güneş gözlüklerinden motosiklet ve lastik ve aksamlarına, oyuncaklardan çeşitli alet ve makinalara birçok farklı yelpazedeki sektörlerdeki ürünlerin ithalatında gümrük idarelerince, ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak “İlave Gümrük Vergisi” (İGV) tahsil edilmekte ve genel bütçeye irat kaydedilmektedir. Bu çalışmamızın amacı, son yıllarda sektör ve ürün bazında oldukça yaygın olarak uygulanan İGV’nin hukuki niteliğinin ortaya konulması ve Anayasa’da ifadesini bulan “verginin yasallığı” ilkesi bakımından hukuka uygunluğunun ayrıntılı şekilde değerlendirilmesidir. Her ne kadar Ticaret Bakanlığınca İGV’nin müstakil bir vergi olmadığı, BKK veya Cumhurbaşkanı Kararı ile mevcut Gümrük Vergisi oranlarında artış yapılması niteliğinde olduğu yönünde değerlendirme yapılsa da mevcut Gümrük Vergisi’nden bağımsız, yeni ve müstakil bir vergi niteliği arz ettiği görülmektedir. Bu itibarla, BKK veya Cumhurbaşkanı Kararıyla uygulamaya konulan İlave Gümrük vergisi uygulamasının; 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun’da Cumhurbaşkanına bu konuda yetki verilmemiş olması nedeniyle Anayasa’nın 73’üncü maddesinde ifade edilen “verginin yasallığı” ilkesine aykırı olduğunu değerlendirmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: İlave Gümrük Vergisi, Verginin Yasallığı, Hukuka Aykırılık, Gümrük, İthalat
An Evaluation Of Additional Customs Duty In Terms Of The Legality Of Tax Principle Laid Down In The Constitution Of The Republic Of Turkiye
ABSTRACT
“Additional Customs Duty” which is put into effect by Presidential (formerly Council of Ministers) Decrees has been levied on the import of various products in many different sectors such as, textile&apparel, shoes, perfumery&cosmetics, cleaning, furniture, stationery, iron&steel, glasses&sunglasses, motorcycles and its tires and accessories, toys, various tools and machines etc. since 2011 in Turkey. “Additional Customs Duty” is collected separately from customs duties and other financial obligations on imports by customs administrations for the import of products and revenue is recorded in the general budget. The basic purpose of this study is to reveal the legal nature of “Additional Customs Duty”, which has been widely applied on various products in many sectors in recent years, and to evaluate its legality in detail in terms of the principle of “legality of tax” expressed in the Constitution of the Republic of Türkiye. Although it is evaluated by the Ministry of Trade that “Additional Customs Duty” is not an independent duty/tax but an increase in the existing Customs Duty rates with Cabinet or Presidential Decision, it is seen that it presents a new and independent duty/tax characteristics, independent from the existing Customs Duty. We think that the application of the “Additional Customs Duty” which is put into effect by the Cabinet or the Presidential Decrees is contrary to the principle of “legality of tax” expressed in Article 73 of the Constitution since President of the Republic (formerly Council of Ministers) is not entitiled/authorized to introduce/levy an new duty or tax by the Law on Customs Entry Tariff Schedule (Law No. 474).
Keywords: Additional Customs Duty, Legality of Tax, Illegality, Customs, Import
Mustafa Kemal BULUT
Gümrük ve Dış Ticaret Danışmanı
Consultant of Customs and Foreign Trade
TR
Mustafa Kemal Bulut, 1971 yılında Mersin’in Silifke ilçesinde doğmuştur. Lise öğrenimini Maliye ve Gümrük Bakanlığı’na bağlı Ankara Maliye Okulunda; üniversite öğrenimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İşletme Bölümünde tamamlamıştır.
Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve Gümrük Müsteşarlığında bir süre görev yaptıktan sonra kendi isteğiyle ayrılmış ve özel sektörde yerli ve yabancı firmada dış ticaret bölüm yöneticiliği ve dış ticaret koordinatörlüğü yapmıştır. 2001 yılından bu yana profesyonel
yaşamına tanınmış birçok yerli ve yabancı (çok uluslu) firmalara gümrük ve dış ticaret alanında teknik danışmanlık ve denetim hizmetleri vererek devam etmektedir. İthalde alınan vergi ve mali yükümlülükler, gümrük ve dış ticaret mevzuatı ile gümrük kaçakçılığı mevzuatı konusunda uzmanlaşmış olan Mustafa Kemal Bulut’un, “Gümrük Personeli İçin İngilizce Rehber” adında Gümrük Müsteşarlığı hizmet içi yayını olan bir el kitabı; gümrük ve dış ticaret konusunda Vergi Dünyası Dergisi, Vergi Sorunları Dergisi, Gümrük Dünyası Dergisi, Gümrükte/Ticarette Uzman Görüş Dergisi ve Dünya Gazetesi’nde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır.
EN
Mustafa Kemal Bulut was born in 1971 in Silifke district of Mersin. He completed his high school education at Ankara Finance School affiliated to the Ministry of Finance and Customs. He completed his university education in the Department of Business Administration at Middle East Technical University (METU). After working for a while at the Ministry of Finance and Customs and the Undersecretariat of Customs, he left voluntarily and worked as a foreign trade department manager and foreign trade coordinator in domestic and foreign companies in the private sector. Since 2001, he has been continuing his professional life by
providing technical consultancy and auditing services in the field of customs and foreign trade to many well-known domestic and foreign (multinational) companies. He is specialized in import taxes and financial obligations, customs and foreign trade
legislation, and customs smuggling legislation. He has prepared an in-service publication of the Undersecretariat of Customs, titled “English Guide for Customs Personnel”. He has also written many articles on customs and foreign trade published in Journal of Vergi Dünyası, Journal of Vergi Sorunları, Journal of Gümrük Dünyası, Journal of Gümrükte/Ticarette Uzman Görüş and the Dünya Newspaper.